‘Vreedzaam lawaai’ Shugden-aanhang Rotterdam
Een ‘vreedzame lawaaidemonstratie’. Dit verwacht de gemeente Rotterdam van 400 Shugden-aanhangers. Ze protesteren op 11 en 12 mei 2014 buiten bij de Ahoy en de Erasmus Universiteit tegen het bezoek van de Tibetaanse geestelijk leider de dalai lama aan ons land.
De Europese toer van de Tibetaans geestelijk leider de dalai lama mobiliseert de Shugden-aanhang. Na hun protest tijdens zijn Oslo-bezoek op 7 mei gaan ze op 11 en 12 mei 2014 ook in Rotterdam tegen zijn komst protesteren.
Volgens Robbert van Heiningen, senior beleidsadviseur communicatie van de gemeente Rotterdam (Directie Veiligheid), heeft de gemeente na overleg met de politie en de organisatie van het protest, de International Shugden Community (ISC), de toestemming gegeven.
In dit overleg werd duidelijk, aldus Van Heiningen, dat het protest geen gevaar oplevert voor de openbare veiligheid en volksgezondheid. Rotterdam denkt ook dat de algemeen geldende fatsoensnormen niet worden overtreden. ISC zei de gemeente toe zelf voor dranghekken te zorgen. ISC verwacht bij de protesten in Rotterdam 400 demonstranten onder wie 50-60 Tibetaanse Shugden-aanhangers.
De dalai lama geeft op 11 mei in de grote Arena-zaal (Ahoy) boeddhistisch onderricht en een publieke lezing. Op het onderricht komen 6.000 mensen af, de publieke lezing wordt bezocht door 11.500 geïnteresseerden, aldus een woordvoerder van de Ahoy. Daarmee zijn beide programma-onderdelen uitverkocht. Het symposium Education of the Heart van de Erasmus Universiteit op 12 mei waar de dalai lama key note spreker is, heeft 600 deelnemers, zegt een woordvoerster.
Het is onduidelijk welk effect het protest van de Shugden-aanhangers op toezicht en bewaking van beide evenementen heeft.
De demonstranten staan van 7 tot 17 uur bij de Ahoy, en van 7 tot waarschijnlijk 16 uur bij de Erasmus Universiteit. De ISC geeft op zijn site de mogelijkheid aan Shugden-volgers om zich voor de demonstraties te registreren. Er is ook een optie om een specifieke demonstrant of groepen demonstranten financieel in hun protesten te ondersteunen.
De dalai lama bezoekt ons land tussen 10 en 12 mei 2014. Op 11 mei geeft hij boeddhistisch onderricht en een publieke lezing (Ahoy), op 12 mei (10.45-11.45 uur) ontmoet hij leden van de Vaste Commissie voor Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer (voorzitter A. Eijsink, PvdA) en is hij de key note spreker op het onderwijssymposium Education of the Heart van de Rotterdam School of Management (Erasmus Universiteit).
Het Rotterdamse protest wordt de tweede demonstratie van ISC binnen een week waarmee de dalai lama tijdens zijn Europese toer te maken heeft. Op 7 mei 2014 scandeerden demonstranten tijdens zijn toespraak vanaf het balkon van het Grand Hotel in Oslo leuzen als onder meer ‘Stop lying’. Eerder, in februari 2014, werd de geestelijk leider tijdens zijn bezoek aan de VS in San Francisco ook geconfronteerd met protest van Shugden-aanhangers. Op YouTube staat een filmpje van een persoonlijke confrontatie tussen de dalai lama en een westerse non. De laatste beschuldigt hem van religieuze discriminatie, de dalai lama weerspreekt haar op heftige toon.
Publicaties
Voorafgaand aan het bezoek van de dalai lama aan ons land zijn verschillende publicaties over hem verschenen: onder meer in het maandblad Elsevier, Dagblad Trouw en in dit webmagazine. Ook radiouitzendingen worden aan dit onderwerp besteed: De Nieuws BV (Radio 1, VARA, BNN), Knooppunt Kranenbarg (Radio 2, NCRV) en Met het Oog op Morgen (Radio 1, NOS).
Gerrie van der List van het weekblad Elsevier (10 mei 2014) schreef onder de kop ‘Goddelijke glimlach’ een voorbeschouwing over de komst van de Tibetaans geestelijk leider.
Zaterdag 10 mei verschijnt in Dagblad Trouw een achtergrondartikel van Marije van Beek. Trouw publiceerde op 9 mei 2014 al onder de kop ‘Geweldloze’ dalai lama treedt niet op tegen geweld een opiniestuk van Meindert Gorter. Daarin stelt hij vast dat de dalai lama niets doet om de zelfverbrandingen van Tibetanen te stoppen. Deze zelfverbrandingen zijn een protest tegen de Chinese overheersing van Tibet.
Kritisch boeddhist
Gorter, die zichzelf in Dagblad Trouw alleen ’kritisch boeddhist’ noemt, is voorzitter van de stichting Atisha Kirti Danza. Geestelijk leider van dit Tibetaans boeddhistische centrum in Friesland is de Tibetaanse geestelijk Kundeling Rinpoche (1959). Deze lama is verklaard Shugden-aanhanger en tegenstander van de dalai lama. In de aanloop naar het vorige bezoek van de dalai lama aan Nederland (2009) leverden zowel Gorter als Kundeling Rinpoche een bijdrage aan de berichtgeving van verslaggever Koert van der Velde in Trouw.
Kundeling maakte in het artikel ’Het ”ware” gezicht van de dalai lama’ (Trouw, 2 oktober 2008) bekend dat hij bij het hooggerechtshof in New Delhi (India) een klacht had ingediend tegen de dalai lama: ’Een klacht tegen het schenden van het recht op godsdienstvrijheid. Het gerechtshof heeft de zaak in behandeling genomen, de eerste overwinning.’ Volgens Gorter besloot het hooggerechtshof in New Delhi in 2010 dat het zich niet bevoegd achtte uitspraak te doen in een zaak tussen religieuze partijen. Het hof merkte de zaak aan als een religieus dispuut. ‘Mochten er in de toekomst toch nog Shugden beoefenaars zijn die zich benadeeld voelen door de dalai lama, dan worden de klachten wederom bekeken,’ aldus Gorter.
Uitsluiting door BUN
Kort voor het bezoek van de dalai lama in 2009 werkte Meindert Gorter mee aan het artikel ‘Verering van volksgod verdeelt boeddhisten’ (Trouw, 16 april 2009). Hij reageerde daarin op pogingen van de Boeddhistische Unie Nederland (BUN) Shugden-aanhangers uit te sluiten van het lidmaatschap van de koepelorganisatie.
Als Tibetaans boeddhist en aanhanger van de Shugden-rite merkte Gorter in 2009 op dat de BUN-perikelen rondom die poging tot uitsluiting hem wel amuseerden. Het leek hem toen ‘wel grappig’ met Atisha Kirti Danza het BUN-lidmaatschap aan te vragen. ‘Fantastisch toch om afgewezen te worden op grond van je ritus. Dat toont een stukje Middeleeuwen in het geseculariseerde Nederland.’ Volgens Trouw lag de aanvraag van het lidmaatschap toen al bij de BUN.
‘Harmonie-strategie’
Op dit ogenblik is Atisha Kirti Danza geen lid. In antwoord op vragen van • open boeddhisme • (9 mei 2014) laat Gorter weten dat de lidmaatschapsaanvraag is tegengehouden door BUN-voorzitter André Kalden. Deze liet Gorter in het voorjaar van 2012 telefonisch weten dat het toetreden van zijn organisatie ’niet bevorderlijk zou zijn voor de harmonie binnen de BUN.’ Volgens Kalden was dit wel vereist, en hij vertelde Gorter dat de BUN Atisha Kirti Danza om die reden als lid zou weigeren.
Kalden liet Gorter weten dat het boeddhisme in Nederland nog ‘te pril’ is om met discussies over de Shugden-rite te worden belast, en verwees daarbij onder meer naar de publiciteit in Trouw. De aanwezigheid van Atisha Kirti Danza zou volgens hem ‘de knuppel in het hoenderhok gooien’, zegt Gorter. Voorzitter Kalden heeft deze uitspraken nooit schriftelijk bevestigd. En de BUN heeft Atisha Kirti Danza het lidmaatschap nooit formeel geweigerd, aldus Gorter. Hij zegt daarover nu dat hij zich in 2012 door André Kalden heeft ’laten dumpen’.
Gorter wist op het moment van zijn gesprek met Kalden niet dat het ministerie van Veiligheid en Justitie de BUN als formeel contactorgaan van de overheid in 2009 expliciet liet weten dat religieuze discriminatie niet is toegestaan.
In feite paste Kalden in 2012 precies díe strategie toe — de zogeheten ’harmonie-strategie’ — die het ministerie in 2009 aanleiding gaf tot deze waarschuwing. Kalden ging met zijn opmerkingen tegenover Gorter bovendien voorbij aan het feit dat de BUN twee andere organisaties die de Shugden-rite aanhangen — Padma Ösel Ling en Lama Gangchen International — wel tot het lidmaatschap heeft toegelaten. BUN-voorzitter André Kalden weigert vragen hierover van • open boeddhisme • te beantwoorden.
Update 10 mei 2014
Een woordvoerder van de International Shugden Community zegt te verwachten dat aan de demonstratie tegen de dalai lama in Rotterdam (Ahoy, 11 mei 2014) 150 Tibetaanse Shugden-beoefenaars (geshe’s, lama’s, monniken) zullen deelnemen. Zij zouden afkomstig zijn uit Frankrijk, Italië en mogelijk Zwitserland. In totaal zou het aantal demonstranten tussen de 400 en 450 liggen.
Controverse Dorje Shugden
• De dalai lama verzet zich sinds de jaren zeventig hardnekkig tegen de cultus van Dorje Shugden (Dolgyal). Volgens hem is Dorje Shugden een wereldse geest die degenen die hem aanbidden, aanzet tot onverdraagzaamheid.
• De dalai lama vindt dat aanbidding van Dorje Shugden niet tot de beoefening van het Tibetaans boeddhisme behoort.
• Het Tibetaans parlement in ballingschap in Dharamsala (India) steunt hem daarin. Het besloot op 17 maart 2014 unaniem dat personen en organisaties die Dorje Shugden aanbidden ‘niet tot enige Tibetaanse religieuze school behoren’.
• Het parlement nam dit oordeel over van de Conferentie van Hoofden, Abten, Lama’s/Tulku’s en Vertegenwoordigers van de vier scholen van het Tibetaans boeddhisme en Bön. Deze besloot al in 2009 dat de aanbidding van Dorje Shugden strijdig is met de beoefening van het Tibetaans boeddhisme.
• De oordelen betekenen dat Shugden-aanhangers geen boeddhist zijn.
• Shugden-aanhangers protesteren in mei 2014 tegen de dalai lama tijdens zijn Euro-toer. Na Oslo en Rotterdam staan protesten op het programma tijdens zijn bezoek aan Frankfurt: Frankfurt Airport (14 mei) en de Pauluskirche (15 mei 2014).
Nederlands boeddhisme en Dorje Shugden
• Het bestuur van koepelorganisatie en officieel contactorgaan met de overheid BUN en van de Stichting Bezoek Z.H. Dalai Lama (SBDL) worden gedomineerd door personen en organisaties die tot de Nederlandse entourage van de dalai lama behoren.
• Dit resulteerde in het feit dat zij kort voor zijn laatste bezoek aan Nederland (2009) Shugden-aanhangers als lid van de BUN probeerden te weren.
• Onder hen was voorzitter Paula de Wijs van de SBDL. Zij is lid van het Instituut Maitreya dat zich rekent tot het Tibetaans boeddhisme. Zij is nog steeds voorzitter.
• De poging mislukte, mede door interventie van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Het ministerie vindt dat de BUN als formeel contactorgaan van de Nederlandse overheid geen religieuze discriminatie binnen de BUN mag toepassen.
• Momenteel zijn twee Dorje Shugden-sangha’s (gemeenschappen) BUN-lid: Padma Ösel Ling en Lama Gangchen International.
• Behalve deze twee sangha’s telt Nederland minstens twee andere boeddhistische groepen die de beoefening van Shugden aanhangen: de Nieuwe Kadampa Traditie en Atisha Kirti Danza.
Lees verder
• Essay – Dalai lama: meer geliefd dan gekend
• Nieuws – Veenbrand rondom de dalai lama laait weer op
• Interview – Stephen Batchelor
• Essay – Dorje Shugden: Godheid of spook?
• Nieuws – Tibetaans parlement: Shugden-aanhangers geen boeddhist
• Gorter – ‘Geweldloze’ dalai lama treedt niet op tegen geweld (Trouw, 9-5-2014)
• Van der Velde – Het ‘ware gezicht’ van de dalai lama (Trouw, 2-10-2008)
• Van der Velde – Verering van volksgod verdeelt boeddhisten (Trouw, 16-4-2009)
• Atisha Kirti Danza – Aanvraag lidmaatschap BUN (10-4-2009)
• Tibet Support Groep – Flyer tegen Shugden-beoefening
• Education of the Heart
Kijk ook
• Dalai Lama en tibetaans boeddhistische non in debat
3 Responses to “‘Vreedzaam lawaai’ Shugden-aanhang Rotterdam”
Het zou interessant zijn als • open boeddhisme • een kritische analyse zou maken van de Shugden beweging en haar financiers.
Het optreden van de Shugden groep in Rotterdam vond ik een aanfluiting omdat zij kiezen een religieus leider in ballingschap te bestrijden, in plaats van de religieuze en culturele onderdrukking in Tibet en China zelf.
Een protest van Shugden aanhangers in Tibet zou — geheel anders dan hier — al snel eindigen in een van de vele staatsgevangenissen.
Hierbij een lijst van enkele Tibetanen die met ons mee demonstreerden in Rotterdam, Oslo en Frankfurt,tegen het verbod van de dalai lama op de oefening van Dorje Shugden. Aanzetten tot geweld door dalai lama’s Central Tibetan Administration.
http://tibet.net/dolgyal-shugden/list-of-dolgyal-protestors/
Op 22 mei 2014 plaatste de Central Tibetan Administration (CTA, de Tibetaanse regering-in-ballingschap een bijgewerkte lijst op de site:
http://tibet.net/2014/05/22/list-of-dolgyal-followers-who-protested-against-his-holiness-the-dalai-lama-in-us-and-europe/
De website Cercle Tibet Verité plaatste op 21 mei 2014 een Franse vertaling van het CTA-overzicht:
http://cercletibetverite.unblog.fr/2014/05/21/liste-des-manifestants-dolgyal-selon-des-informations-fiables-recues-le-20-mai-2014-ci-dessous-est-une-liste-des-tibetains-liee-a-dolgyal-shougden-lorganisation-qui-a-pris-part-a-des-manifesta/