Tibetaans parlement: Shugden-aanhangers geen boeddhist
Het Tibetaans parlement in ballingschap in Dharamsala (India) nam op 17 maart 2014 een nieuw besluit over de aanbidding van Dorje Shugden (ook wel Dolgyal). Het onderschrijft in de resolutie Document no. 22 unaniem de stelling dat personen en organisaties die Dorje Shugden aanbidden ‘niet tot enige Tibetaanse religieuze school behoren’.
Volgens het Tibetaans parlement in ballingschap in India behoren aanhangers van Dorje Shugden (ook wel Dolgyal) niet tot het Tibetaanse boeddhisme. Het wil dat de ‘eigenlijke motieven’ van leden van deze gemeenschap worden onderzocht. Ondertussen moeten de veiligheidsmaatregelen rondom de dalai lama worden versterkt. De dalai lama verblijft van 10 tot en met 12 mei in Nederland. Het oordeel van het parlement kan ook hier tot spanningen tussen boeddhistische groeperingen leiden.
Dat komt praktisch neer op het standpunt dat zij geen boeddhist zijn. Het parlement neemt dit oordeel over van de Conferentie van Hoofden, Abten, Lama’s/Tulku’s en Vertegenwoordigers van de vier scholen van het Tibetaans boeddhisme en Bön. Deze besloot in 2009 dat de aanbidding van Dorje Shugden strijdig is met de beoefening van het boeddhisme.
Geen boeddhist
Dit betekent dat ook de Tibetaanse overheid in India Shugden-aanhangers om díe reden niet langer tot het Tibetaans boeddhisme rekent. Omdat de cultus in Tibet is ontstaan en door andere boeddhisten niet wordt beoefend, komt dat oordeel erop neer dat de Shugden-gemeenschap door het parlement in ballingschap tot niet-boeddhistisch is verklaard.
Het parlement steunt hiermee het hardnekkige verzet van de veertiende dalai lama tegen de cultus van Shugden. Volgens hem is Dorje Shugden of Dolgyal een wereldse ‘godheid’ of ‘geest’, en zetten degenen die deze aanbidden aan tot onverdraagzaamheid.
Zijn oordeel dat aanbidding van Dorje Shugden niet tot de beoefening van boeddhisme behoort, leidde tijdens het recente bezoek van de dalai lama aan de Verenigde Staten (februari 2014) tot demonstraties. Op YouTube dook een filmpje op van een persoonlijke confrontatie tussen de dalai lama en een westerse non die hem van religieuze discriminatie beschuldigde.
De huidige resolutie van het parlement volgt op resoluties uit 1996, 1997 en 2008. De kwestie ontstond in de jaren ’70, toen de dalai lama besloot zijn eigen beoefening van Dorje Shugden af te zweren.
Volgens het Tibetaans parlement heeft de strijd over Shugden niets met de vrijheid van godsdienst te maken.
Schade Tibet en dalai lama
In een toelichting beschuldigt de Tibetaanse regering in ballingschap Shugden-aanhangers ervan dat zij de ‘spirituele’ en ‘politieke’ belangen van Tibet schaden, en de ‘persoonlijke veiligheid’ van de dalai lama bedreigen. Ze zijn het ‘politieke werktuig’ van de Chinese overheid die hen verleidt met ‘geldelijke en materiële verlokkingen’.
Tot de boeddhisten in Nederland behoren ook Shugden-aanhangers. Neemt de Nederlandse aanhang van de dalai lama het oordeel van het parlement en de Conferentie over, dan kan de kwestie ook hier tot spanningen tussen boeddhistische groeperingen leiden.
Nederlandse entourage
De besturen van de Boeddhistische Unie Nederland (BUN) en de Stichting Bezoek Dalai Lama zijn in hoge mate verweven. De BUN wordt gedomineerd door personen en organisaties die tot de Nederlandse entourage van de dalai lama moeten worden gerekend.
Het is onduidelijk welke consequenties deze organisaties en bestuurders aan de resolutie van het Tibetaanse parlement verbinden. De BUN weigert vragen daarover te beantwoorden.
Dorje Shugden in Nederland
• Kort voor zijn laatste bezoek aan Nederland (2009) trachtten sympathisanten van de dalai lama Dorje Shugden aanhangers uit de BUN te weren.
• Deze poging mislukte, mede door een interventie van het ministerie van Veiligheid en Justitie.
• Dit ministerie erkent de BUN als formeel contactorgaan van de Nederlandse overheid, en verbindt daaraan de voorwaarde dat religieuze discriminatie binnen de BUN niet is toegestaan.
• Momenteel zijn twee Dorje Shugden-sangha’s (gemeenschappen) BUN-lid.
• Behalve deze twee sangha’s telt Nederland minstens twee andere boeddhistische groepen die de beoefening van Shugden aanhangen: de Nieuwe Kadampa Traditie en Atisha Kirti Danza.
Veiligheid dalai lama
• In de resolutie van het Tibetaans parlement wordt veel nadruk gelegd op de veiligheid van de dalai lama tijdens zijn buitenlandse reizen.
• Deze moet -mede op aanraden van de Amerikaanse en Indiase veiligheidsdienst, en in overleg met de regering van de landen die de dalai lama bezoekt- volgens het parlement worden vergroot.
• Ook stelt het parlement onderzoek in naar de ‘eigenlijke’ motieven van Shugden-aanhangers.
• ‘Het beschouwt de volgers van Dolgyal en anderen -die het Tibetaanse geloof en de Tibetaanse gemeenschap, onder invloed van de listigheid van de Chinese overheid en in strijd met de wet van karma grote schade berokkenen- in het licht van de geschiedenis als misdadigers’, aldus de resolutie.
Verder lezen
• Tibetan Parliament passes resolution concerning Dolgyal (20-3-2014)
• Actueel – Veenbrand rondom dalai lama laait weer op
Geef een reactie