Ritskes verkoopt alleen zijn eigen geloof
Toen hij als dertigjarige zijn onderneming Zen.nl begon, beschikte Rients Ritskes alleen over een HEAO-diploma. Sindsdien maakt hij, onder druk van ‘marktontwikkelingen’ en ‘concurrenten’ in zen, steeds vaker aanspraak op titels, autorisaties en transmissies die hij nooit ontving. Er is geen reden hem nog op zijn woord te geloven: Ritskes’ voorstelling van zaken houdt nergens stand.
Ritskes (1957) werkte mee aan de reconstructie van BOS-radioverslaggever Agnes Sommer: ‘De Affaire Ritskes’ (22 juni 2013).
Tijdens deze uitzending geeft Ritskes toe dat hij net als rinzai zenmeester Hakuin (1686-1768) nooit ‘officieel’ transmissie heeft ontvangen. ‘Dus ik verkeer in goed gezelschap,’ aldus Ritskes.
Hij houdt vol alleen te hebben beweerd dat Sokun Tsushimoto Roshi hem in 1999 namens Hirata Roshi een ‘onofficiële autorisatie’ als ‘dai osho‘ heeft gegeven.
Dat zou zijn gebeurd door het overhandigen van een rakusu (ceremoniële versiering) aan het eind van een sesshin (zenretraite) in 1999.
Dit voorval levert volgens Ritskes zelf de enige concrete aanwijzing voor zijn status en bevoegdheid als zenleraar.
Zijn beweringen werden tijdens de BOS-uitzending door Tsushimoto Roshi, Jiun Hogen Roshi en Agnes Sommer weerlegd.
Onderzoek
Ritskes’ inbreng in de BOS-reconstructie noopt de redactie van • open boeddhisme • tot onderzoek naar zijn gehele carrière als (zen-)ondernemer en een analyse van de vaststaande feiten.
De redactie raadpleegde daartoe gearchiveerde websites van Zentrum.nl, Zentrum.dk, Zenmanagement.eu en Zen.nl, documenten, (web)publicaties, inschrijvingen in het Handelsregister enzovoorts.
Ze brengt Ritskes’ opleidingsniveau en arbeidsverleden in kaart, en stelt vast welke beweringen over zijn achtergrond en expertise hij nu werkelijk heeft gedaan.
De tijdlijn Rients Ritskes en Zen.nl (1977-2013) die hierop is gebaseerd, toont aan dat Ritskes al vanaf het begin van zijn carrière aanspraak maakt op niet-verleende titels, autorisaties en transmissies.
Terugkerend patroon
De wijze waarop Ritskes zichzelf en zijn bezigheden presenteert, vertoont een karakteristiek patroon.
In feite vat Ritskes het traditionele Japanse zenmeesterschap op als een vrij beroep, en de beoefening van zen als een zuiver instrumentele formule voor (commercieel) succes.
Tegelijk compenseert hij zijn gemis aan opleiding en ervaring met niet-onderbouwde, suggestieve claims over zijn eigen status bínnen de zen-traditie.
Via zijn huidige, Engelstalige LinkedIn-profiel, bijvoorbeeld, presenteert Ritskes zich als Zenmeester (Zen Master) sinds 1987.
In lijn daarmee vierde zijn onderneming Zen.nl in 2012 het 25-jarig jubileum.
1987
Als Rients Ritskes, zoals hij stelt, werkelijk sinds 1987 zenmeester is, en als Zen.nl, zoals hij beweert, werkelijk in 1987 is ontstaan, dan rechtvaardigen deze mededelingen de vraag naar zijn genoten opleiding en opgedane ervaring in het zen-boeddhisme op dat moment.
Het antwoord is: Ritskes vermarkt al meer dan een kwart eeuw zijn status als zenmeester, opleider, wetenschapper, management consultant, personal trainer en leadership coach zonder daartoe te zijn opgeleid en zonder relevante werkervaring te hebben opgedaan.
HEAO
Ritskes’ hoogst genoten en voltooide beroepsopleiding is het HEAO (1977-1980, Hanzehogeschool in Groningen).
Zijn studie filosofie aan de Universiteit Utrecht breekt Ritskes binnen enkele maanden af, evenals zijn formele kloosteropleiding in het Japanse Tenryu-ji (4 april – 15 juli 1987).
Self-made man
Ritskes is in alle opzichten een self-made man.
Behalve zijn bezigheden als studieadviseur aan de Universiteit Utrecht (1987-1997) deed Ritskes buiten Zen.nl sinds 1987, zover bekend, geen andere werkervaring op.
Als zelfverklaard ‘zenmeester’ heeft hij sinds 1987 geen zenleraar gevolgd.
Dat jaar weigert hij aan de voorwaarden te voldoen die Ritskes’ leraar Hirata Roshi aan de voortzetting van zijn opleiding verbindt. Sokun Tsushimoto Roshi is nooit zijn leraar geweest.
Ritskes geeft zen in 1987 -zónder formele training te hebben doorlopen, zónder formele autorisatie of transmissie- een commerciële toepassing.
Vanaf dat moment ontwikkelt hij zijn eigen lesmethode en onderwijst hij zijn eigen koan. Daarmee gedraagt hij zich feitelijk als roshi: binnen rinzai zen en Tenryuji de hoogste geestelijke rang.
Geen monnik, geen priester
In zijn persbericht van 26 april 2013 haalt Tsushimoto Roshi de administratie van het Tenryuji-klooster aan.
Volgens hem toont deze aan dat Ritskes nooit is ingewijd of geregistreerd als monnik of priester in de Tenryuji-lijn.
Ritskes gebruikt de boeddhistische naam ‘Ranzen’ (Nederlandse zen). ‘Dit is geen monniksnaam, want hij is niet ingewijd. Het is een naam voor een leke-beoefenaar,’ aldus Tsushimoto Roshi.
Hij schrijft dat het in Tenryuji in die tijd gebruikelijk was dat voltijds deelnemers in het klooster een naam kregen: een Duitser werd zo ‘Tokuzen’ (Duitse zen) en een Zwitser ‘Saizen’ (Zwitserse zen).
‘Dit was vanzelfsprekend en pragmatisch. Niks bijzonders, geen speciale implicaties.’
Gebrek aan kennis en ervaring
Ondanks het feit dat hij kennis en ervaring ontbeert, prijst Ritskes zichzelf vanaf die tijd aan met aanduidingen en titels als:
- Zenmeester (vanaf 1987)
- Zenleraar en -coach (vanaf 1995)
- Roshi (vanaf 2002)
- Wetenschapper (vanaf 2004)
- Sensei (vanaf 2007)
- Dai Osho (vanaf 2010)
Traditionele zen
Tot hij zich op 10 april 2013 ervan distantieert, houdt Ritskes vol dat hij de eeuwenoude Japanse tradities van rinzai zen en de Tenryuji-lijn aanhangt.
Hij zoekt het daarbij ook in uiterlijk vertoon.
Op foto’s en films tooit hij zich in Japanse gewaden, voor portretten neemt hij traditionele Japanse poses aan.
Hij siert het internetportal met traditionele Japanse calligrafie, en richt de zendo’s (meditatieruimtes) van Zen.nl op traditionele wijze in.
Van deelnemers aan sesshins laat hij groepsfoto’s in traditionele opstellingen maken, met hem als middelpunt.
Niet alleen door hem bevorderde leerlingen, maar ook de ‘Zenmanager van het Jaar’ ontvangen een van een traditioneel Japanse zegel voorzien certificaat.
Training en autorisatie
Volgens dezelfde tradities, echter, vooronderstelt het gebruik van titels als zenmeester of roshi jarenlange, intensieve training en een formele, eenduidige autorisatie of transmissie.
Het staat vast dat Ritskes zich deze titels heeft toegeëigend.
Hij heeft de bijbehorende zentraining nooit doorlopen, de titels zijn hem nooit verleend – officieel, nóch onofficieel.
On the job
Gevolg is dat Ritskes vanaf 1987 alles on the job moet leren.
In die tijd beschouwt niemand in Tenryuji hem als (zen-)boeddhistisch geestelijke.
Hij is niet wetenschappelijk gevormd. Hij heeft geen leidinggevende ervaring in het bedrijfsleven opgedaan, en heeft nergens klinische, diagnostische of therapeutische vaardigheden verworven.
Studieadviseur
Datzelfde jaar begint hij als studieadviseur aan de medische faculteit in Utrecht.
Studenten kunnen bij hem terecht met vragen over ‘onderwijsplanning, opleidings- en richtingskeuze, studietechniek en studievoortgang, studie-vertraging door ziekte of bijzondere omstandigheden en afstudeersteun.’
Geen dienstverband
Zover bekend verricht Ritskes zijn commerciële bezigheden vanaf 1987 nooit in dienstverband.
Zijn eenmanszaak Zen.nl Zentrum (KvK nr. 09160938, tegenwoordige handelsnaam Zen.nl Nederland) staat pas sinds 2010 op zijn naam alleen.
Daarvoor waren Anne-Johan Willemsen eigenaar (2006-2008) en Harmen Maas mede-eigenaar (2008-2010).
Niet duidelijk is via welk bedrijf Ritskes zijn werkzaamheden bij Zentrum.nl, Zentrum.dk, Zenmind.dk en andere bedrijven of particulieren tussen 1987 en 2010 heeft gefactureerd.
Geen toezicht
Vanaf 1987 ziet niemand formeel toe op Ritskes’ dagelijkse functioneren als individuele zen-beoefenaar.
Als zelfbenoemd zenmeester / sensei / roshi / dai osho / hoofdopleider / oprichter / eigenaar van Zen.nl Nederland is hij de laatste 25 jaar, binnen én buiten Zen.nl, aan niemand dan zichzelf en zijn klanten verantwoording verschuldigd. Zo is hij zelf lid van de Zen.nl-klachtencommissie.
Er is geen enkel spoor van formeel toezicht op zijn functioneren als hoofd van Zen.nl: zo is bijvoorbeeld niet voorzien in inter- of supervisie door gelijken en superieuren.
Zen.nl-format
Omdat hun bezigheden niet zijn ingebed in een bestaande (zen-)boeddhistische traditie meten Ritskes en zijn leerlingen het succes van het Zen.nl-format (d.i.: didactiek en pedagogiek, meditatie, koan studie, filosofie) alleen naar hun eigen, onder leiding van Ritskes geïnternaliseerde maatstaven. Andere zijn niet voorhanden.
Het internetportal en de nieuwsbrieven staan vol pseudo-wetenschappelijke ‘bewezen resultaten’ en quasi-objectieve ‘positieve evaluaties’.
Feit is dat de inhoud van Ritskes’ zentraining nog nooit onafhankelijk is getoetst: ook deze aanspraken zijn een kwestie van geloof.
Concurrentie
Dit isolement van Zen.nl betekent niet dat Ritskes geen last heeft van concurrentie.
In de periode waarin Ritskes zijn idiosyncratische benadering van zen met een commerciële saus overgoten in de markt zet, neemt het boeddhisme een hoge vlucht.
Zomer 2012 telt Nederland zo’n 360 lokale sangha’s in meer dan 120 van de 415 gemeenten. De helft daarvan behoort tot zen.
Westerse zenleraren leiden als geautoriseerd hoofd van sangha’s zoals Kanzeon, International Zen Institute, Sanbo Kyodan zelf zenleraren op, en autoriseren hen formeel als roshi, sensei, hoshi, osho of, gewoon, ch’an- of zenleraar.
Zo neemt tussen 1987 en 2013 het aantal formeel benoemde zenleraren buiten Zen.nl sterk toe: van twee naar 24.
Ontwikkelingen
Opvallend is dat Ritskes aanspraken op titels gelijke tred houdt met de ontwikkelingen om hem heen.
Lijkt hij zich aanvankelijk weinig druk te maken om titels, vanaf 1999 nemen zijn geclaimde titels toe: zowel naar aantal als naar rangorde.
De redactie van • open boeddhisme • inventariseerde op basis van openbare bronnen Ritskes’ zelf-presentatie sinds 1987.
Lijst zelf-presentaties
- In 1999, Nederland telt drie geautoriseerde zenmeesters, noemt hij zich in Psychologie Magazine Zenmeester.
- In 2000, in het Deense dagblad Berlingske, herhaalt Ritskes deze claim, net als op zijn Deense site Zentrum.dk.
- Opvallend is dat de site Zentrum.nl daarover in die tijd zwijgt. Mogelijk zouden zijn collega’s hem niet hebben geloofd.
- In 2002, tijdens een conferentie aan de Universiteit van Wollongong in Australië, laat hij zich aankondingen als ‘Zen roshi’.
Hoogste versnelling
Vanaf 2004, nadat Nico Sojun Tydeman formeel tot sensei is benoemd, gaat Ritskes in de hoogste versnelling.
De jaren daarna geven Tydeman en andere zenleraren één osho, twee zenmeesters of roshi’s, twee zenleraren, drie hoshi’s en zes sensei’s hun formele autorisatie.
Ritskes en Zen.nl gaan mee in die beweging:
- In 2004 claimt Ritskes via Zentrum.nl dat Hirata Roshi hem in 1987 toestemming gaf in Nederland te gaan lesgeven.
- In 2006 claimt hij via Zentrum.dk dat Sokun Tsushimoto hem autorisatie gaf om zenleraren op te gaan leiden.
- In 2007 claimt Ritskes via Zenmanagement.eu dat hij in Japan is getraind tot zenmeester (sensei).
- Enkele maanden later is hij ‘opgeleid in Kyoto in 1986/87 en officieel geautoriseerd als sensei door Sokun Tsushimoto Roshi uit Tokyo in 1999.’
- In 2008 meldt ook Zentrum.nl dat ’hij is opgeleid in Kyoto in 1986/87 en officieel geautoriseerd als sensei door Sokun Tsushimoto Roshi uit Tokyo in 1999.’
- In 2010 nemen de docenten van Zen.nl het initiatief Rients Ritskes officieel te erkennen als zenmeester.
- Tussen 2010 en 2013 wordt Ritskes in de nieuwsbrieven van Zen.nl elf keer als zenmeester aangeduid.
- In 2012 voert Ritskes zich in diezelfde nieuwsbrieven, via het internetportal en in de Gedragscode 2012 op als roshi.
- Datzelfde geldt in 2013 voor de filmverslagen op het YouTube-kanaal van Zen.nl en op de site Zenmind.dk: zij vermelden als titel ‘Roshi Rients Ritskes’.
Sensei
Voor Japanners heeft de formele titel sensei alleen weinig betekenis.
In feite kan iedereen die tegenover anderen een bepaalde rol vervult, sensei worden genoemd: artsen, leraren, instructeurs, sprekers, raadslieden, schrijvers, maar ook kappers en schoenlappers bijvoorbeeld.
Japanse priesters, daarentegen, gebruiken sensei nooit als officiële titel.
Concurrenten op de zen-markt
Dat Ritskes zich door de loopbaan van andere zenleraren -zijn concurrenten op de zen-markt- genoodzaakt voelt fictieve titels en autorisaties op te voeren, vindt bevestiging in een citaat afkomstig van Sokun Tsushimoto Roshi.
De Japanse zenmeester schrijft Ritskes te begrijpen dat ‘men van jou als oprichter en hoofd van je groep verwacht dat je roshi bent, en dat het verkrijgen van de titel roshi voor jou van essentieel belang is.’
Echter: ‘Zoals ik eerder heb uitgelegd en door ons vele malen eerder is besproken, ik kan jou niet autoriseren als roshi (zenmeester). Je bent noch mijn leerling, noch mijn volgeling. Je bent nooit voor dokusan/sanzen bij mij geweest. We hebben geen enkele koan besproken. Hoe kan ik jou autoriseren als roshi?’
Dharma-opvolger
‘Ik ben geen soto, maar een rinzai monnik. Om te worden geautoriseerd als mijn dharma-opvolger, moet je, net als veel oprechte monniken en leken, jarenlang mijn sesshin bijwonen en de koan studie afmaken. Zodra jij beweert dat je door mij bent geautoriseerd, wordt iedereen achterdochtig en zal niemand het geloven. Je moet beseffen dat dit je binnen de zen wereld alleen maar in diskrediet kan brengen.’
Tsushimoto Roshi plaatst deze gedachtenwisseling tegenover • open boeddhisme • tegen de achtergrond van zijn bezoek aan Nederland in juli 1996, 1997 en 1998, voor een sesshin met Ritskes in De Tiltenberg in Vogelenzang.
BOS-luisteraars
Duidelijk is dat Ritskes’ claims uit het verleden veel verder strekken dan hij tegenover de BOS-luisteraars wil toegeven.
Daaruit volgt niet alleen dat hij tegenover Agnes Sommer niet de waarheid heeft gesproken: hij verkoopt wederom alleen zijn eigen geloof.
Omdat Sommer hem niet met feiten uit zijn hele loopbaan in zen confronteerde, kon Ritskes -maar óók Jiun Hogen Roshi en Agnes Sommer- de hamvraag ontwijken.
Deze vraag luidt: Waarom claimt Ritskes stelselmatig titels, autorisaties en transmissies die hij nooit heeft ontvangen, en welke consequenties moeten aan dit soort gedrag worden verbonden?
De niet gestelde vraag
Deze vraag is Ritskes en andere zenleraren tot op heden niet gesteld. En dát beneemt de luisteraars en lezers het zicht op het effect van Ritskes’ gedrag in de publieke ruimte.
De meeste deelnemers aan de openlijke discussies over ‘De affaire Ritskes’ -journalisten, commentatoren, bloggers inbegrepen- ontbreekt het aan feitenkennis.
Zij blijven daardoor veelal steken in beweringen over meningen of gevoelens, en meningen of gevoelens over beweringen.
Kwestie van smaak
Lezers reduceren ‘De affaire Ritskes’ tot een kwestie van smaak, doordat het hen aan (nieuwe) feiten ontbreekt.
En omdat over smaak niet te twisten valt, komt een andere vraag ook niet aan bod.
Welke betekenis kan aan titels of autorisaties van andere Nederlandse zenleraren worden gehecht wanneer Ritskes het publiek stelselmatig knollen voor citroenen mag blijven verkopen?
In feite wordt daarmee ontkend dat de eis van Sokun Tsushimoto Roshi (publiekelijk verantwoording door Ritskes) gerechtvaardigd is.
____
NB: Hieronder wordt een pdf van de tijdlijn ‘Rients Ritskes en Zen.nl (1977-2013)’ aangeboden. Deze omvat in drie balken drie tijdlijnen: ‘Zenloopbaan Rients Ritskes (1977-2013)’, ‘Zelfpresentatie Rients Ritskes (1987-2013)’ en ‘Autorisatie Nederlandse zenleraren (1987-2013)’. Rechten: Alle tijdlijnen vallen onder de Creative Commons licentie van • open boeddhisme •. Dit betekent dat ze mogen worden verspreid, mits onze naam en website als bron worden vermeld. De tijdlijnen mogen niet voor commerciële doeleinden worden gebruikt, en niet worden gewijzigd of bewerkt. Tip: U kunt de tijdlijn het best van links naar rechts lezen. U kunt de tijdlijn binnen uw browser vergroten en verkleinen. U kunt het bestand ook downloaden.
Lees ook
> Tijdlijn – Tijdlijn Rients Ritskes en Zen.nl 1977-2013 (pdf)
[Lezers met een internetverbinding wordt na het aanklikken van gebeurtenissen in de pdf gerelateerde content op het web aangeboden. De pdf is te downloaden en kan dan later afzonderlijk worden bekeken.]
> Actueel – Ritskes mag in Trouw alles ontkennen
> Actueel - Zen.nl-leraren maken schoon schip
> Actueel - Afhakers Zen.nl spuien kritiek
> Actueel - Zen.nl actief op Deense zen-markt
> Actueel - Presentatie Vrienden van Zen.nl misleidend
> Actueel - Zen.nl is miljoenen-business
> Actueel - Radboud trekt Zen.nl in promotie-onderzoek
> Agnes Sommer (BOS) – De affaire Ritskes (22-6-2013, pdf)
> BD – Annemiek Deerenberg: Open brief aan Rients Ritskes (25-7-2013)
> BD – Rients Ritskes: ‘Ik bevind mij in goed gezelschap’ (22-7-2013)
> BD – Rients Ritskes: ‘Het meest ben ik thuis bij zen’ (5-12-2013)
Kijk ook
> BOS – Agnes Sommer: De Affaire Ritskes (22-6-2013)
7 Responses to “Ritskes verkoopt alleen zijn eigen geloof”
Zeer bedankt voor deze duidelijke informatie.
Bedankt voor dit heldere artikel.
Jullie schrijven:
“Van deelnemers aan sesshins laat hij groepsfoto’s in traditionele opstellingen maken, met hem als middelpunt.”
Ik was in 2010 op een retraite van Zen.nl in Denemarken.
Ook werd daar, zoals gebruikelijk, aan het einde een foto gemaakt.
Tijdens het opstellen voor de groepsfoto en wat testfoto’s maken vroeg iemand aan Rients Ritskes waarom die foto’s gemaakt worden.
Ritskes vertelde dat die foto naar Japan zou gaan: als een soort controle, een formele aangelegenheid, dat ze daar weten dat de retraite tot een goed eind is gekomen.
Ook vroeg Ritskes tijdens het opstellen iemand om een attribuut te halen en deze erbij neer te zetten zodat ze daar (in Japan) weten dat hij het is.
Toen het nieuws over Ritskes’ titelfraude uitkwam, dacht ik ook aan dit voorval. Ik vroeg me af of dit verhaal over die foto’s klopte, want ja, je weet maar nooit waarover de beste man zoal liegt.
Ik deed navraag bij een dharma-vriend in Japan.
Over de foto’s zei hij:
“Dat is waarschijnlijk nog meer Rients-onzin, die foto’s zijn van geen enkel nut hier omdat Ritskes nooit enige status in Japan heeft gehad.”
Hij schreef ook:
“Ik heb ooit nagevraagd bij een Tenryuji-meester hoe dat zit met Rients en waarom hij er niet al lang geleden was uitgegooid. Ritskes is nooit verbonden geweest aan Tenryuji. Hoe moeten we hem er dan uitgooien? was het antwoord.”
Tja, een helder artikel met feiten over de handel en wandel van Ritskes en het verhaal van Pjotr Bos voegt daar ook weer e.e.a. aan toe.
Als ‘internationaal bekende zentrainer’ (omslag boek ‘Zen en geluk’, 2003) hoef je jezelf toch niet meer te bewijzen middels foto’s van een sesshin die je maakt om deze op te sturen naar Japan? Of zijn de “verlichtings-ervaringen” van Ritskes in deze wel heel erg door geschoten?
Een paar jaar geleden bezocht ook ik een week-sesshin die door Ritskes werd geleid en alles draaide daar om Ritskes zelf. De man profileerde zich, zittend op zijn troon van ongeveer één meter hoogte niet onder de aanwezigen (wij zijn allen elkaars gelijke!) maar boven de aanwezigen om zijn woordenstroom van gebakken lucht over ons heen te storten.
Bij andere sesshins waar ik elders aanwezig was kwam dit soort toneel niet voor. Maar, Ritskes grijpt iedere keer weer zijn kans om zich ‘boven het volk’ te verheffen. Met zijn theatrale optreden probeert hij indruk te maken op de aanwezigen, met als enig doel het eigen ego te strelen. Steeds weer draait alles om het ego van Ritskes, in de sesshins, tijdens het persoonlijk onderhoud waar weerwoord haast onmogelijk is en in alle verdere contacten.
Op ordinaire wijze maakt hij misbruik van mensen die op zoek zijn naar spirituele verdieping en maakt hij misbruik van zen-boedhisme. Zijn organisatie Zen.nl is niets meer of minder dan een instituut dat zelfverrijking als doel heeft en waar hij alleen de touwtjes in handen houdt.
Ritskes is totaal niet begaan met het welbevinden van zijn cursisten, zo weet ik uit eigen ervaring, maar uitsluitend en alleen met zichzelf en de doelen om zijn nep-boedhisme tot groot, groter en groots te verheffen.
Daarbij staat steeds weer zijn eigen ego en het strelen daarvan bovenaan. Hij vindt zichzelf boven alles en iedereen verheven.
Ritskes is niets meer dan een leugenachtige charlatan met verborgen en dubbele agenda’s, en zijn drive naar erkenning heeft inmiddels ziekelijke vormen aangenomen. Zijn boeken en filmpjes op you-tube getuigen er van hoe goed de man het met vooral zichzelf heeft getroffen en hoe groots hij is. Hoogmoed komt altijd voor de val!
Prettig om nu eens een feitelijk overzicht te hebben. Dank voor de heldere info.
Belangrijk dat dit beschikbaar is naar mijn mening.
Via een krantenartikel in een Fries dagblad over Rients Riskes kwam ik twee jaar geleden in contact met zen. Ik heb zijn boek Zen en keuzes maken besteld en gelezen. Ik heb er tips en tools uit kunnen halen.
Maar wat mij opviel was de zelfvoldane houding van de schrijver. Het verbaasde me erg. Ik vond het zo niet passen in de zen denkwijze. Nu blijkt het inderdaad het oppoetsen van het ego te zijn.
Viel eerst al Lance Armstrong door zijn leugens van zijn voetstuk, van een zen-beoefenaar had ik het helemaal niet verwacht.
Ik ben geen vriend van de ideeën van Ritskes, zie er weinig boeddhisme in. Wel heel veel ego en veel in ons tijdperk toch echt achterhaald jaren ’60 individualisme.
Ga toch uit van saamhorigheid, er zijn voor elkaar, opofferingsgezindheid. Prachtige waarden die gelukkig weer ‘mogen’.
De titels alleen al, Leer denken wat je wilt denken en Leer voelen wat je wilt voelen: ze verraden zo opzichtig een onderstroom van een machtsdenken. Het lijkt wel wat op Die Wille zur Macht, een Duits filosofisch werk dat gemakkelijk misbruikt kan worden.
Ik ben wetenschapper en hecht erg aan de waardigheid en openheid van denken en voelen als oprecht, en niet onderworpen aan een al dan niet gecorrumpeerde ‘wil’. De manier waarop die boeken binnen Zen.nl verplicht worden gesteld, is ronduit sekte-achtig.
Recent ben ik gestopt met het volgen van een Zen.nl gevorderden cursus. De belangrijkste redenen: het commerciële sausje dat over het woord zen en boeddhisme gegoten wordt, daarnaast de hoge maandelijkse bijdrage welke niet in verhouding staat tot de lesinhoud.
Deze is in de gevorderden cursus mager, zo niet afwezig. Extra meditatie-ervaring opdoen? Kom naar onze week-sesshin. Kost wel meer dan € 1000,- maar als je echt voor zen gekozen hebt, heb je dat er voor over. Toch? En er wordt ook nog eens een les lang (!) reclame gemaakt voor dit soort sesshin en de voordelen die het kan opleveren, bla bla.
Wel heeft zen an sich mij persoonlijk ook veel positieve ervaringen gebracht. Zo ben ik beter in contact met mijn innerlijk zelf, beter in balans en heb ik tot mijn verbazing veel minder rugklachten (heb scoliose).
Ook vond ik het erg prettig om ervaringen tijdens meditatie naderhand te kunnen bespreken met de leraar. De antwoorden van de leraar bleven echter summier. Meer weten? Volg onze gevorderden cursus! Hetgeen ik dus ook gedaan heb. Helaas. Maar meditatie, vanuit echtheid? Dat kan op vele andere manieren, en binnen stromingen waar ophemelen van het eigen product (Zen.nl) niet nodig is.
Het meest vervelende is dat je ziet dat net díe mensen die gemotiveerd zijn, toch afhaken. Mensen waarmee je een klik hebt, omdat zij ook zien dat de maatschappij veranderen moet en die verandering begint bij jezelf.
Boeddhisme? Ja.
Zen.nl? Nee. Nooit meer.