Extra geld omroepen na 2015
Alle publieke omroepen krijgen na 2015 minimaal € 12 miljoen extra voor het produceren van programma’s over levensbeschouwing en religie waaronder het boeddhisme.
De Raad voor Cultuur adviseert staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, VVD) over de besteding van minimaal € 12 miljoen extra om vanaf 2016 programma’s te maken die omroepen als de BOS, OHM, JO nu produceren. Op 1 januari 2016 bestaan deze omroepen niet meer.
Dit zegt Roel Kuiper, lid voor de ChristenUnie (CU) in de Eerste Kamer, op vragen van • open boeddhisme •. Kuiper had op 5 november 2013 tijdens de behandeling van de wijzigingen in de Mediawet 2008 een motie ingediend. Daarin vroeg hij staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, VVD) geen € 9 maar € 12 miljoen voor dit soort omroepactiviteiten ter beschikking te stellen. Hij kreeg steun van het CDA, D66 en SP.
Op 12 november 2013 zou de senaat over zijn motie stemmen. Dat is niet gebeurd; de motie werd aangehouden. Volgens Kuiper gebeurde dit omdat ‘staatssecretaris Dekker heeft toegezegd te zullen doen wat in de motie wordt gevraagd.’ Hij trekt zijn motie in als Dekker zijn toezegging ‘zwart op wit’ stelt, zegt senator Kuiper tegen • open boeddhisme •.
Levensbeschouwing en religie
Met het bedrag van minimaal € 12 miljoen wordt het omroepen die vanaf 2016 in het nieuw omroepbestel tv- en radioprogramma’s verzorgen, mogelijk gemaakt aandacht aan levensbeschouwing en religie te schenken.
Deze € 12 miljoen moet aan al dit soort overtuigingen (onder meer christendom, jodendom, islam, hindoeïsme, boeddhisme) worden besteed.
Staatssecretaris Dekker die eerder € 9 miljoen toezegde, heeft de Raad voor Cultuur gevraagd voor 31 januari 2014 met een advies te komen over de toekomst van de publieke omroep. Hij wil van de Raad expliciet antwoord krijgen op de vraag: ‘Op welke manier kan de publieke omroep speciale aandacht besteden aan de culturele en levensbeschouwelijke programmering?’
‘Natuurlijke verzorgers’
Omdat het Mediafonds (subsidies cultureel media-aanbod) en de 2.42 omroepen (waaronder de BOS) na 2015 ophouden te bestaan, verdwijnen ook de ‘natuurlijke verzorgers van dit aanbod’. Het advies moet volgens Dekker de beantwoording van de volgende vragen inhouden: ‘Hoe kan de publieke omroep naar het oordeel van de Raad ervoor zorgen dat deze twee aanbodscategorieën blijvend de speciale aandacht krijgen die zij verdienen? Hoe kan bij de levensbeschouwelijke programmering daarbij ook recht worden gedaan aan de specifieke wensen en overtuigingen van een doelgroep, ook als dit aanbod niet langer vanuit die doelgroep zelf wordt vervaardigd?’
De raad heeft voor dit advies een commissie onder leiding van Inge Brakman samengesteld. Brakman was tussen 1999 en 2009 commissaris en voorzitter van het Commissariaat voor de Media. De commissie maakt gebruik van vier ‘focusgroepen’ met experts uit verschillende (media)sectoren. De experts buigen zich over vier onderwerpen: innovatie, organisatie, programmering, en samenwerking omroep en pers.
André Kalden (voorzitter, perswoordvoerder zendmachtigingshouder BUN), Michel Dingarten (voorzitter BOS) en Laetitia Schoofs (directeur BOS) willen geen enkele vraag van • open boeddhisme • over omroepaangelegenheden beantwoorden.
Het Commissariaat voor de Media (CvdM) bekijkt hoe VPRO en Human momenteel leden werven. Een woordvoerder van het CvdM zegt tegenover • open boeddhisme • dat het commissariaat altijd alle van dit soort werfacties van publieke omroepen onderzoekt. Human wil voor 1 april 2014 50.000 leden hebben om zo aspirantomroep te kunnen worden. Daarmee verzekert de Human zich van een doorstart in het nieuwe omroepbestel na 2015.
Exit BOS
• De Eerste en Tweede Kamer gingen op 2 juli en 5 november 2013 akkoord met het plan van staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, VVD) om de Mediawet 2008 aan te passen. Concreet betekent dit, behalve het doorvoeren van bezuinigingen en fusies tussen omroepen, het opdoeken van het Mediafonds en van de 2.42-omroepen (zoals de BOS). Omdat de financiering van deze omroepen per 31 december 2015 nu wettelijk is geregeld, is koepelorganisatie BUN vanaf die datum geen zendmachtigingshouder van de BOS meer.
• De BOS heeft tevergeefse pogingen ondernomen met de VPRO en HUMAN te fuseren. De VPRO geeft de BOS als een ‘klein productiehuis’ onderdak mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden.
• De vraag is welke kans de BOS-opvolger van de overheid krijgt om als productiehuis bij de VPRO in te schuiven. Staatssecretaris Dekker is erop tegen het gehele publieke bestel na 2015 in te richten volgens het productiehuis-model. Hij noemt dit een ‘te rigoureuze omvorming die de continuïteit van de publieke omroep ernstig in gevaar brengt.’ (Memorie van Antwoord, Eerste Kamer, 4 oktober 2013). ‘Daarbij komt dat een dergelijk model niet eenvoudig is uit te werken binnen de kaders van de Europese regels over staatssteun en mededinging’, aldus Dekker.
• De BOS is bezig met een plan voor een doorstart na 2015. Uitspraken in die richting deden Reinier Tilanus (bestuurslid BUN) en Marja Timmer (bestuurslid BOS, voorzitter Participatie Raad) tegenover het Boeddhistisch Dagblad (BUN en BOS: ‘Alles op alles zetten om te kunnen blijven uitzenden’, 29 augustus 2013). Er is een reddingscampagne gestart (donateurs werven lobbyen in Den Haag, petitie); niets wijst erop dat deze campagne is uitgevoerd.
• De meest recente poging (13 november 2013) onder leiding van BOS-voorzitter Michel Dingarten is de werving van nieuwe algemene bestuursleden of geassocieerde adviseurs. Hij wil dat zij ‘tegelijk’ tijdens de huidige ‘organisatorische transitie’ meehelpen de mogelijkheden op het vlak van ‘mediaontwkkeling en -exploitatie binnende (internationale) veelkleurigheid van onze doelgroep’ te realiseren. De nieuwe algemeen bestuursleden of adviseurs (beloond met onkostenvergoeding) dienen te beschikken over onder meer één of meer competenties: cross mediale ervaring in internationale, commerciële omgeving, ervaring met sociaal en maatschappelijke innovaties, bestuurservaring, (internationaal) maatschappelijk en politiek netwerk en affiniteit met het BOS-gedachtengoed.
BOS-financiën op een rijtje
De BOS bestaat nu 13 jaar, en noemt zich de enige organisatie ter wereld die als publieke omroep ‘boeddhistische’ programma’s verzorgt en uitzendt. Zendmachtigingshouder is koepelorganisatie BUN.
• De unie heeft van het Commissariaat voor de Media een sanctiebeschikking (€ 52.500) aan de broek gekregen vanwege onrechtmatige besteding van omroepgelden. Op 27 november 2013 wordt het beroep van de BUN hiertegen voor de rechtbank in Amsterdam behandeld.
• De omroep beschikt volgens de jaarrekeningen van de laatste vijf jaar over een jaarlijkse omroepbijdrage van gemiddeld € 2 miljoen. Daarmee worden per jaar gemiddeld 25 uur op de tv en gemiddeld 78 uur op de radio gefinancierd.
• De BOS heeft in 2008 vier, in 2011 ongeveer acht en in 2012-2013 3,8 fte in dienst.
• De interne reorganisatie, de verhuizing naar de VPRO en aansluiting-integratie met het back office systeem van de VPRO kosten de BOS in 2012 € 330.000 (Jaarrekening 2012). Daarvan is € 198.500 (60%) vergoed; de rest (€ 131.500) betaalt de omroep uit eigen zak.
• De salariskosten (lonen en sociale lasten) zijn in vijf jaar meer dan verdubbeld. De desbetreffende jaarrekeningen vermelden de volgende bedragen: ruim € 370.000 (2008), bijna
€ 420.000 (2009), ruim € 475.000 (2010), bijna € 656.000 (2011) en meer dan € 790.000 (2012).
• Sinds 1 mei 2007 heeft de BOS één directeur in dienst (Gertjan Mulder, 0,5 fte). De bezoldiging van bestuurders, directie en toezichthouders wordt voor het laatst in de BOS-jaarrekening van 2010 vermeld. In 2008 gaat het om € 63.539, in 2009 om € 64.250 en in € 2010 om
€ 86.173. De BOS-directie beroept zich in 2011 op artikel 383 BW 2 (laatste datum inwerkingtreding wijziging 1 juli 1993) om deze bedragen achterwege te laten. ‘Een opgave die herleid kan worden tot een enkele natuurlijke persoon mag achterwege blijven’, aldus het desbetreffende artikel. In de jaarrekening van 2012, het laatste jaar dat Mulder BOS-directeur is, hanteert de directie hetzelfde argument.
• De vier bestuursleden ontvangen samen in 2011 € 18.282 en in 2012 € 12.737 aan onkostenvergoeding.
• Sinds 2008 is voor meer dan een ton aan programma’s afgeschreven. Ze voldeden volgens de BOS-directie niet aan de kwaliteitseisen.
Lees ook
> Actueel – Schimmige acties behoud BOS
> Actueel – ‘BOS’ mogelijk productiehuis VPRO
> Nu.nl – VVD stelt omroepbestel ter discussie
> Sander Dekker (OCW) over ‘productiehuizenmodel’ (zie hfdst 3.4: De 2.42 omroepen)
> BOS – Oproep bestuursleden of adviseurs
> Sander Dekker (OCW) – Adviesvraag Raad voor Cultuur (pdf)
> Raad voor Cultuur – Samenstelling focusgroepen toekomst mediabestel
> Overheid – Historie wijziging art. 383 BW 2 (onderaan)
> Eerste Kamer – Voorstel Wijziging Media 2008
> Eerste Kamer – Aanhouding motie-Kuiper (12-11-2013)
One Response to “Extra geld omroepen na 2015”
Het is (voor mij) duidelijk dat de BOS nu een poging onderneemt zich tot ‘productiehuis’ om te bouwen.
Niet duidelijk is of daar de huidige rechtspersoon voor gebruikt gaat worden en of het BOS-bestuur ook de BUN nog een rol toebedeelt na 2015. (Waarom zouden ze?)
Verder is (voor mij) niet duidelijk wat eigenlijk een ‘productiehuis’ is, anders dan een mooi woord; misschien is het gewoon wel een producent van programma’s in het grijze tussengebied tussen publiek en commercieel.
Wel ben ik er min of meer van overtuigd dat de straks nog bestaande publieke omroepen niet zullen accepteren dat de levensbeschouwelijke productiehuizen (voorheen 2.42-omroepen) het alleenrecht gaan krijgen op het gebruik van de 9 à 12 miljoen euro per jaar.
Zie verder mijn blog over (onder andere) mijn sollicitatie bij de BOS als adviseur.