Effect doofpot: ‘Lama’ Mattioli nog steeds actief
Diverse media zijn vroegtijdig gewaarschuwd voor bedenkelijke ontwikkelingen in het centrum in Middelburg van ‘Lama Kelsang Chöpel’ (Gerhard Mattioli). De BOS-directie liet na de eigen radioredactie daarover te informeren, het seksueel misbruik verdween in de doofpot. Intussen is Mattioli actief: in augustus publiceert hij zijn eerste boek over boeddhisme.
Provinciale én boeddhistische media deden niets met de oproep onderzoek naar de leraar en het centrum in te stellen en te publiceren.
Toenmalig BOS-directeur Jean Karel Hylkema zegt desgevraagd zich te herinneren dat er een ‘vaag iets’ was. Hij bagatellissert de zedenzaak rondom ‘Lama Kelsang Chöpel’: ‘Lama’s die vrouwen bezwangeren, dat komt ongetwijfeld wel eens voor.’
De titel van Mattioli’s binnenkort te verschijnen boek over boeddhisme luidt: Tot sein besteht nicht (‘Dood zijn bestaat niet’).
Seksueel misbruik
Eind 2007 wordt duidelijk dat Mattioli, oprichter en hoofd van het Boeddhistische Mahayana-Centrum, meerdere vrouwelijke leerlingen seksueel heeft misbruikt. Eén van hen bevalt in 2008 van een kind. In 2010 bewijst een DNA-test dat Mattioli de vader is.
Onderzoek van • open boeddhisme • toont aan dat de BOS-directie in 2003 voor bedenkelijke ontwikkelingen in Mattioli’s centrum in Middelburg is gewaarschuwd. Ook werd de BOS gevraagd daarnaar journalistiek onderzoek te verrichten. Het centrum bestaat dan twee jaar.
Bronnen melden dat Hylkema, destijds algemeen directeur van de BOS, weigerde daaraan zijn medewerking te verlenen. De BOS-radioredactie was hiervan niet op de hoogte. In 2004 introduceert verslaggeefster Marlous Lazal de ‘Lama’ en zijn Mahayana-Centrum met een radioportret bij het brede publiek.
Escalatie
De zaak escaleert in 2007. De ingeschakelde BUN doet de kwestie in 2008 met hulp van een non van het Maitreya Instituut intern af. Het publiek wordt nooit over de BUN-interventie en de aard van de problemen geïnformeerd.
De boeddhistische koepelorganisatie doet niets om te voorkomen dat Mattioli na het uiteenvallen van zijn centrum zijn bezigheden als ‘Lama’ elders hervat.
Door nalaten van BUN en BOS verdwijnt de zaak na 2007 in de doofpot.
De redactie van • open boeddhisme • stelt deze feiten vast op basis van meerdere bronnen: verklaringen van direct betrokkenen (voor hen geldt bronbescherming); de BOS-radioreportage over Mattioli’s centrum; commentaar van oud-directeur Hylkema en oud-hoofdredacteur radio Ton Maas van de BOS; diverse sites op het internet.
Onbekende bestemming
In 2010, melden bronnen, is ‘Lama Kelsang Chöpel’ voor het laatst in Middelburg gesignaleerd. Toen de rechtbank in de vaderschapszaak de Kinderbescherming inschakelde verdween hij met onbekende bestemming.
Het is niet bekend waar Mattioli de periode tussen 2010 en 2013 heeft doorgebracht.
Wel staat vast dat ‘Lama’ zich onder zijn eigen naam Gerhard Mattioli nog steeds op mensen met belangstelling voor het boeddhisme richt. Over enkele maanden verschijnt Mattioli’s eerste boek daarover.
Bronnen melden dat hij als boeddhistische leraar actief is op de voormalige grens tussen Oost- en West-Duitsland, en opnieuw de boeddhistische tantra onderwijst.
Ook andere media
Niet alleen de BOS, maar ook andere media worden in 2003 gewaarschuwd voor Gerhard Mattioli en zijn boeddhistisch centrum.
Bronnen melden dat ook de redacties van Omroep Zeeland, de Provinciale Zeeuwse Courant, en het Kwartaalblad Boeddhisme tevergeefs werd verzocht aandacht aan de situatie in Middelburg te besteden.
Het Kwartaalblad Boeddhisme is de voorloper van Vorm & Leegte en het huidige BoeddhaMagazine. De homepage van het Mahayana-Centrum verwijst vanaf 2006 nadrukkelijk naar Vorm & Leegte.
Aandacht BOS
Op 19 juni 2004 besteedt de BOS met een radioreportage van Marlous Lazal uitgebreid aandacht aan het Boeddhistische Mahayana-Centrum.
De uitzending duurt 18 minuten. Daarin maken de luisteraars kennis met ‘Lama Kelsang Chöpel’ en zijn leerling Kelsang Samlo, moeder van twee kinderen.
Ook besteedt Lazal aandacht aan het curriculum van het centrum. Enige scepsis of een kritische houding ontbreekt bij de verslaggeefster.
Voor het bredere publiek, óók in Zeeland, is deze reportage de eerste kennismaking met het centrum.
Opnieuw te beluisteren
Op aandringen van • open boeddhisme • verstrekte de BOS de redactie op 23 mei 2013 het audiobestand van Lazal’s reportage over het Mahayana-Centrum.
Het beluisteren van deze uitzending via het online BOS-archief was tot voor kort om technische redenen niet mogelijk.
Op verzoek van • open boeddhisme • is de reportage nu opnieuw te beluisteren.
Hoofdredacteur radio
In 2003 was Ton Maas hoofdredacteur radio bij de BOS.
Maas, sinds twee jaar alleen nog presentator en programmamaker bij de BOS, verklaart desgevraagd dat de waarschuwing uit 2003 hem -’en dús de redactie, en dús Marlous Lazal’- nooit heeft bereikt.
‘De aard van de reportage over het Mahayana-Centrum in Middelburg bevestigt mij in dat oordeel. We zouden de reportage na zo’n waarschuwing nooit op deze manier hebben gemaakt’, zegt Maas.
Hij benadrukt dat de BOS-radio onder zijn verantwoordelijkheid netelige kwesties niet schuwde.
‘Vaag iets’
In antwoord op vragen van • open boeddhisme • zegt toenmalig algemeen directeur Jean Karel Hylkema geen commentaar te kunnen leveren. ‘Er was wel vaag iets, maar ik weet het niet meer en daarom kan ik er niets over zeggen’, aldus Hylkema.
Hij plaatst de situatie in Middelburg eigener beweging in zijn perspectief op ’1.400 jaar boeddhisme’.
‘Lama’s die vrouwen bezwangeren’
‘Lama’s die vrouwen bezwangeren, dat komt ongetwijfeld wel eens voor. Er zijn vrouwen die wensen meer dan een leerling te zijn, en die willen een seksuele relatie. Sommige lama’s gaan daar op in, en soms leidt dat tot zwangerschap.’
Bij zijn opmerkingen maakte Hylkema geen onderscheid tussen zelfbenoemde lama’s zoals Mattioli en door de boeddhistische traditie erkende lama’s zoals de Dalai Lama.
‘Tot sein besteht nicht’
Op 31 augustus 2013 verschijnt bij de Duitse uitgever United P.C. het boek Tot sein besteht nicht. Mattioli publiceert dit boek onder eigen naam bij een uitgever die auteurs in staat stelt hun manuscript zelf uit te geven.
Eerder verschenen van zijn hand diverse ‘vaarwijzers’ voor de pleziervaart in Nederland, Frankrijk en Engeland, en een Duitstalig Schippers Handbuch für die Niederlande un Belgien.
In Tot sein besteht nicht onderwijst Mattioli -dit keer onder zijn eigen naam- de boeddhistische onderwerpen en praktijken die hem als ‘Lama Kelsang Chöpel’ in Middelburg ook al bezighielden.
Flaptekst
De aangekondigde flaptekst luidt: ‘Zelfverwerkelijking? Hoe kan ik met de dood en het sterven omgaan? Hoe luidt de waarheid over reïncarnatie en karma? Verder biedt de inhoud van dit boek bijzonder spirituele kennis, zeldzame meditaties en beoefeningen, die de lezer meer inzicht geven in liefde, woede, depressiviteit en andere emoties. Wat zijn chakra’s en wat kan ik daarmee doen, welke ademoefeningen bevorderen de gezondheid en …’
BUN-voorzitter André Kalden, BOS-voorzitter Michel Dingarten en BOS-directeur Laetitia Schoofs willen niet reageren op vragen van • open boeddhisme •, ongeacht het onderwerp.
Marlous Lazal heeft niet gereageerd op herhaalde pogingen met haar in contact te komen. De redactie heeft haar per e-mail vragen gesteld, deze zijn tot op heden niet beantwoord.
Lees ook
> Actueel - BUN en BOS verzwijgen seksueel misbruik
> Tijdlijn - Bestuur en directie BUN – BOS (per 21-12-2012, pdf)
> Actueel - BUN-standaardreactie: geen reactie
> Actueel - Schoofs (BOS) zwijgt over beleid
> Reconstructie – Mandalaschool (1): Jean Karel Hylkema
> Gerhard Mattioli – Tot sein besteht nicht (verwacht 31-8-2013)
> Uitgeverij United P.C.
Luister ook
> Marlous Lazal – Het curriculum van het Mahayana Centrum (19-4-2004)
2 Responses to “Effect doofpot: ‘Lama’ Mattioli nog steeds actief”
Het is een rare avond voor mij. Ik stuitte op deze website en vond direct het bericht over een man die zich voor lama uitgeeft. Ik lees dat hij na zijn ‘verblijf’ in Middelburg nog steeds actief is – een moeilijk te vangen muis, deze man.
Ik noem mijzelf ook ‘Lama’, dat ‘leraar’ betekent. Ik weet dat je jezelf niet zomaar Lama kunt noemen. Het is ook geen gemakkelijke baan. Soms denk ik weleens ‘Jeminee, waar ben ik aan begonnen!’
Een goede leraar is begiftigd met veel kennis en stelt de autonomie van zijn of haar studenten altijd voorop.
Lama Tsongkapa, de oprichter van de Gelugpa school (geelkappen), geeft in zijn bekende werk Lam Rim Chen Mo gedetailleerd weer dat een leraar veel kwaliteiten moet bezitten. De traditionele vajrayana teksten stellen eisen aan de lama die nog strikter zijn. Vindt je leraar het tijd dat je de leer uitdraagt, dan begint het echte leren pas!
In ons centrum hebben wij een speciaal document in de statuten opgenomen om te voorkomen dat leraren wangedrag vertonen onder het mom dat ‘de guru‘ onfeilbaar is of het dreigen met allerlei rare ideeën over dingen die er niet zijn.
Het is de taak van de leraar om zich in te zetten voor het welzijn van alle leerlingen. Als leraar kun je heel veel schade toebrengen wanneer je vanuit zelfzucht werkt. Volgens de mensen met wie ik contact heb gehad heeft deze man dat nu juist niet serieus aangepakt. En nu publiceert hij een boek?
Padma Ösel Ling is lid van de BUN omdat wij vinden dat alle boeddhistische centra lid moeten zijn van een overkoepelend orgaan. Al wordt deze organisatie als koepel gezien, het kan zijn dat de BUN niet over de mogelijkheden of expertise beschikt om werk te maken van dit soort wangedrag. Misschien is het in het belang van de BUN dat er binnen de boeddhistische gemeenschap een officieel lerarenorgaan ontstaat dat een procedure voor de erkenning van leraren instelt.
In de Aziatische wereld zien we dat dit soort organisaties op basis van puur vertrouwen werken. Binnen mijn traditie kennen we de titel geshe, dit is een academische kwalificatie. Leraar of Lama daarentegen is een titel die op waardering, verdienste en capaciteit berust. Die kwalificatie wordt toegekend door de leraar die het meest senior is. Deze wijze van waarderen werkt in de Aziatische cultuur goed, maar in het Westen zijn we er nog te onbekend mee. Hier kunnen leerlingen nog steeds ten prooi vallen aan iemands charisma.
Volgens de traditie is het gebruikelijk dat leerlingen kritisch zijn en veel tijd besteden aan het kiezen van hun leraar. Een goede leraar wijst de leerlingen uitdrukkelijk hierop. Hopelijk komen we in het Westen tot een een goed werkend, transparant systeem van erkenning ten opzichte van de ‘Lama’, zonder dat het inzicht in de capaciteiten van de persoon die als Lama werkt verloren gaat.
Is het waar dat Padma Ösel Ling lid is van de BUN? Is dat centrum niet gelieerd aan Lama Gangchen, een bekende beoefenaar van Dorje Shugden, de dharmabeschermer die door de Dalai Lama verboden is? En doen ze in dat centrum Padma Ösel Ling geen pujas van Dorje Shugden? Dus de BUN staat nu open voor Dorje Shugden tradities en/of beoefenaars? Als dat waar is, is dat een belangrijke nieuwe ontwikkeling.