BOS (1): De Confrontatie
Vanaf de lente van 2008 gaan de directie en het bestuur van de BOS ervan uit dat de boeddhistische omroep -feitelijk én formeel- volstrekte autonomie heeft verkregen.
Op 19 juli 2008 schrijft algemeen directeur en bestuurslid Gertjan Mulder over een ‘verzelfstandiging’ van de BOS ten opzichte van de BUN en ‘het wegvallen van de BUN-bestuurszetels’.
Volgens de BOS is deze verzelfstandiging geformaliseerd in de delegatieovereenkomst van 4 oktober 2008 tussen de BUN (zendmachtigingshouder) en de BOS (uitvoeringsorganisatie).
Sinds de ondertekening ontzegt de BOS de BUN het recht te toetsen dat de wijze waarop de BOS het zendmachtigingsbesluit uitvoert, overeenstemt met het doel waartoe deze is verkregen: verzorgen van zendtijd voor de boeddhistische achterban.
Harde kritiek
Sinds eind 2010 wordt binnen de Participatieraad van de BOS en de ledenvergadering van de BUN harde kritiek geuit op de programmering van de BOS.
Verschillende leden stellen dat de BOS de afgesproken verdeling tussen Tibetaans boeddhisme, zen en theravada niet nakomt. Ook kan hoogstens 1/3 van de televisieprogramma’s als boeddhistisch worden aangemerkt.
Op 1 december 2010 spreekt de Participatieraad uit dat dit minstens 2/3 moet zijn. Het BOS-bestuur zegt de bezwaren serieus te nemen, maar maakt nooit duidelijk welke concrete gevolgen dit voor de programmering heeft.
Adviserende rol
Tijdens de BUN-ledenvergadering van 22 januari 2011 bevestigt BUN-bestuurslid Rinus Laban dat de Participatieraad formeel geen zeggenschap heeft, louter een adviserende rol.
Laban doet dit naar aanleiding van deze constatering door Munen Vestjens, bestuurslid van de Stichting Vrienden van het Boeddhisme (SVB).
Intrekken zendmachtiging
In de loop van 2011 kwamen de besturen van BUN en BOS lijnrecht tegenover elkaar te staan.
Het bestuur van toenmalig voorzitter Richard de Jongh overwoog de uitvoering van het zendmachtigingsbesluit niet meer over te laten aan de BOS.
Dit bestuur (mét huidig BUN-voorzitter André Kalden) kwam tot dat oordeel omdat de BOS een eigen, formeel gewaarborgde inbreng van de BUN categorisch uitsluit.
Delegatie-overeenkomst
De BOS beroept zich daarbij steeds op de delegatieovereenkomst van oktober 2008. Volgens haar doet de BUN daarin afstand van elke formele zeggenschap over haar eigen zendmachtiging.
Kort voordat hij overstapte naar het BOS-bestuur, was Michel Dingarten als BUN-bestuurslid zelf verantwoordelijk voor de totstandkoming van deze overeenkomst.
Op 7 mei 2011 schreef Dingarten als BOS-voorzitter een brief aan de BUN-leden. Daarin liet hij hen weten dat hun verantwoordelijkheid voor het aanvragen én uitvoeren van de zendmachtiging helemaal is opgehouden te bestaan.
Vrienden van het Boeddhisme
De Stichting Vrienden van het Boeddhisme (BUN-lid sinds 1978) neemt op 5 november 2011 over deze verantwoordelijkheid een stellig standpunt in.
De SVB vindt dat de BOS financieel onder toezicht van het Commissariaat voor de Media (CvdM) staat, niet van de BUN. Inhoudelijk is de BOS verantwoording verschuldigd aan de BUN.
‘De BUN is de vertegenwoordiger van het boeddhisme in Nederland en heeft de zendmachtiging. Zij is verantwoordelijk voor wat er ten aanzien het boeddhisme met die zendmachtiging gebeurt. De productieorganisatie voor de rtv-programma’s moet werken binnen het kader dat de BUN voor haar verantwoording wil nemen. De BUN bepaalt in dit opzicht dus het speelveld van de BOS, uiteraard met een taakverdeling en een soort ‘redactiestatuut’, aldus de SVB.
Haaks
Het SVB-standpunt staat haaks op een stelling van de BUN-werkgroep Lotus Bloem in haar rapport van 30 oktober 2011.
Daarin oordeelt deze dat de BUN geen formele verantwoordelijkheid draagt voor de wijze waarop de BOS de gedelegeerde taak uitvoert.
De werkgroep probeert sinds 11 juni 2011 de verstoorde relatie tussen BUN en BOS door te lichten. Ze bestaat behalve uit ‘onafhankelijke leden’ ook uit vertegenwoordigers van het BOS-bestuur. Eén van hen is BOS-voorzitter Dingarten.
Wrijvingen
Het rapport meldt dat de werkgroep de bestaande, formele relatie tussen BUN en BOS (vastgelegd in de delegatie-overeenkomst) tot uitgangspunt neemt.
Zolang de BUN zich niet erbij neerlegt dat ze geen bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de BOS te nemen heeft, ‘zijn de wrijvingen legio’.
Overeenkomst herzien
De SVB verwerpt dit uitgangspunt en oordeelt dat de delegatie-overeenkomst moet worden herzien.
Zij meent dat deze geen recht doet aan de wérkelijke verhouding tussen de verantwoordelijkheid van de BUN (vertegenwoordiger boeddhisme Nederland) én de taak van de BOS (uitvoeringsorganisatie).
Commissariaat
De rechtmatigheid van de standpunten van BUN en BOS én van de delegatie-overeenkomst wordt momenteel bestudeerd door het CvdM.
De Commissie Integriteit Publieke Omroep (CIPO) oordeelde op 28 september 2011 dat de toezichthoudende bestuursleden in het BOS-bestuur onafhankelijk en kritisch moeten kunnen oordelen over het uitvoerende deel van dat bestuur (BOS-directie).
De CIPO vroeg BOS-directeur Mulder te bevorderen dat de werkgroep Lotus Bloem dit oordeel in haar analyse en aanbevelingen zou betrekken. Het is onduidelijk of dit daadwerkelijk is gebeurd.
Volgens de CIPO is het aan het CvdM te bepalen of De Jongh (toenmalig voorzitter BUN) en Kalden (huidig voorzitter BUN) in 2011 met recht aanspraak maakten op een eigen, formeel gewaarborgde toezichthoudende rol van de BUN.
UPDATE
Zondag 31 maart 2013 lanceerde de Stichting Vrienden van het Boeddhisme haar nieuwe website (http://vriendenvanboeddhisme.nl). Anders dan voorheen kort de stichting de eigen naam daarop af als VvB. In de eigen nieuwsbrief van 24 maart 2013 kort de stichting haar naam nog af als SVB.
______________________________________________________________________________________
Dit is deel 1 uit een serie van vier artikelen ‘BOS bepaalt eigen koers alleen’ waarin wordt nagegaan hoe de BOS omgaat met pogingen door boeddhistische organisaties en instellingen om het boeddhistische karakter van de programmering te behouden.
• Deel 1: De Confrontatie
• Deel 4: Het Eindspel
______________________________________________________________________________________
Lees ook
> Franck & Mulder: Revitalisering Participatieraad (18 juli 2008, pdf)
> BUN-BOS: Delegatie-overeenkomst (4-10-2008, pdf)
> Participatieraad: Besluitenlijst 1-12-2010 (9-2-2011, pdf)
> Rapportage Werkgroep Lotusbloem v. 0.5 (30-10-2011, pdf)
> SVB: Reactie Rapport Lotus Bloem (5-11-2011, pdf)
> Actueel: Gertjan Mulder (BOS) informeert BUN onjuist
Geef een reactie