Jonge tulku over seksueel misbruik
Een video waarin Kalu Rinpoche (21) zegt het slachtoffer te zijn van seksueel misbruik en poging tot moord, zorgt voor veel ophef in boeddhistische kring.
De Engelse krant The Guardian noemt Kalu Rinpoche ‘een in ballingschap geboren, ontwortelde Tibetaanse lama en een opvallende guru met een aanhang wereldwijd.’ Zijn uitlatingen baren dan ook veel opzien.
Vancouver
Aan het eind van een lezing aan de Universiteit van Vancouver in september 2011 stelde een student Kalu Rinpoche een vraag over het seksueel misbruik van kinderen in het Westen. In tranen vertelde Kalu Rinpoche voor het eerst in het openbaar dat hij daarvan zelf het slachtoffer is geweest.
Op YouTube
Op YouTube verscheen enige tijd later een video met zijn relaas. In deze ‘confessies’ verhaalt Kalu Rinpoche hoe hij rond zijn twaalfde, dertiende jaar door monniken seksueel is misbruikt.
Hij beschuldigt zijn ‘tutor’ (religieuze privéleraar) ervan te hebben gepoogd hem te doden omdat hij niet aan zijn verwachtingen zou voldoen. Kalu Rinpoche bekende tevens rond zijn achttiende jaar verslaafd te zijn geraakt aan alcohol en drugs. In die periode raakte hij tijdelijk vervreemd van zijn familie.
Nieuw streven
Tegenwoordig poogt hij zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen door aan te zetten tot hervormingen binnen het institutionele boeddhisme. ‘De structuur moet worden veranderd en de leringen van de Boeddha moeten een plaats krijgen in je eigen leven. Dat betekent niet dat je je familie moet verlaten’, aldus Kalu Rinpoche.
‘Mocht je hen niet kunnen bijstaan, laat het denken over alle levende wezens dan maar achterwege. Het allerbelangrijkste is dat je zelf je verantwoordelijkheid neemt.’
The Guardian
In het Engelse dagblad The Guardian schreef verslaggeefster Mary Finnigan onder meer over de trauma’s van Kalu Rinpoche en de loden last die de verwachtingen en verantwoordelijkheden op hem legden.
Volgens Finnigan werpen zijn indringende ervaringen licht ‘op de culturele dissonantie tussen de Tibetaanse traditie en de uitdagingen van het 21ste eeuwse leven in de ontwikkelde wereld.’
Voorganger
De huidige Kalu Rinpoche wordt vaak aangeduid met het voorvoegsel Yangsi of ‘manifestatie’ omdat hij sinds zijn vroegste jeugd als de tulku of ‘incarnatie’ van zijn voorganger wordt gezien.
De vorige Kalu Rinpoche (1905-1989) – die sinds zijn overlijden ook wel Dorje Chang Kalu Rinpoche wordt genoemd – behoorde in de jaren ’60 tot de eerste en meest toonaangevende lama’s die het Tibetaans boeddhisme in het Westen onderwezen.
Tantrische partner
Na zijn dood maakte zijn Amerikaanse vertaalster June Campbell in 1996 bekend dat zij in het geheim als Kalu Rinpoche’s sexuele ‘consort’ of partner bij de beoefening van boeddhistische tantra had gefungeerd.
In haar boek Traveler in Space: In Search of Female Identity in Tibetan Buddhism toont Campbell zich kritisch over het Tibetaanse tulku-systeem en over de verafgoding die sommige Tibetaanse lama’s – en daarmee hun verondersteld ‘verlichte’ opvolgers – ten deel valt.
Risico’s
Campbell wijst op de risico’s die de ongewone opvoeding van jonge tulku’s oplevert voor hun beleving van seksualiteit en hun houding tegenover vrouwen. Ook betoogt zij dat de feitelijke, geheime seksuele relatie tussen een guru en zijn partner een asymmetrie kan opleveren die in strijd is met de voor de beoefening van tantra vereiste spirituele gelijkwaardigheid.
In een interview met het Amerikaanse tijdschrift Tricycle: The Buddhist Review merkt Campbell op dat boeddhistische leerstukken als wedergeboorte en reïncarnatie in Tibet via het tulku-systeem tot integraal onderdeel van de samenleving werden gemaakt, en noemt dit de bestendiging van ‘macht door reïncarnatie’.
Ambivalente houding
Tulku’s worden vanaf zeer jonge leeftijd alleen door mannen – meest celibatair levende monniken – opgevoed, zegt ze, in kloosters waar misogynie (vrouwenhaat) wijdverbreid is. Tegelijk hebben sommige tulku’s vrouwen op enig moment nodig – òf als symbool, òf in levende lijve – om hun beoefening van tantra te vervolmaken.
Deze ambivalente houding, die met de invoering van het tulku-systeem ontstond, leidt er volgens Campbell toe dat sommige vrouwen – de ‘consorts’ – weliswaar tot het sacrale tantrische domein worden toegelaten, maar op voorwaarden die uitsluitend door mannen worden gedicteerd.
Lees ook
> Transcript ‘Confessies van Kalu Rinpoche’
> Officiële biografie van Dorje Chang Kalu Rinpoche en Yangsi Kalu Rinpoche
> Karen Lang: Boekbespreking Traveler in Space (pdf, 1997)
> Tricycle: Het tantrische gewaad van de keizer (1996)

Geef een reactie